Ngày viêm gan thế giới chính thức đầu tiên được đánh dấu nhằm mục đích gia tăng sự nhận thức và hiểu biết về viêm gan siêu vi và bệnh mà nó gây nên. Nó cung cấp cơ hội để tập trung vào những hành động đặc biệt như là:

• Tăng cường phòng ngừa, tầm soát và kiểm soát viêm gan siêu vi và các bệnh liên quan đến nó;
• Gia tăng số lượng vaccine viêm gan siêu vi B được tiêm và được đưa vào chương trình tiêm chủng quốc gia
• Phối hợp với sự hưởng ứng toàn cầu với viêm gan.

Viêm gan là gì?

Viêm gan là tình trạng viêm của gan, nguyên nhân thường gặp nhất là do nhiễm virus. Có 5 loại virus viêm gan chính, đó là  A, B, C, D và E. Năm loại chính này là mối quan ngại lớn nhất do gánh nặng của bệnh tật và tử vong mà chúng gây nên, và khả năng tiềm tàng của bệnh dịch bùng nổ và lây lan. Đặc biệt, loại B và loại C đưa đến bệnh mạn tính cho hàng trăm triệu người và là nguyên nhân phổ biến của xơ gan và ung thư gan.

Viêm gan  A và E thường do ăn phải thức ăn và nước uống bị nhiễm. Viêm gan  B, C và D thường xuất hiện do tiếp xúc với dịch của cơ thể bị nhiễm. Dạng thường gặp của lây lan những virus này bao gồm cả việc được truyền máu và các chế phẩm của máu, những thủ thuật y khoa xâm lấn dùng dụng cụ nhiễm và với viêm gan  B lây truyền từ mẹ sang con lúc sanh, từ các thành viên trong gia đình cho đứa trẻ ,và do quan hệ tình dục.

Nhiếm cấp tính có thể xuất hiện với ít triệu chứng hoặc là không có triệu chứng, hoặc có thể bao gồm các triệu chứng như vàng da( gồm cả vàng da và vàng mắt), tiểu sậm, mệt mỏi nhiều, buồn nôn, nôn ói và đau bụng.

Sự khác nhau giữa các loại virus?

Các nhà khoa học đã định dạng 5 loại virus viêm gan  riêng biệt, được đặt tên bằng các chữ: A, B, C, D và E. Mặc dù tất cả đều gây ra bệnh gan, nhưng chúng khác nhau  về những đường lây quan trọng.

Virus viêm gan A( HAV) có  ở trong phân của người bị nhiễm và phẩn lớn lây qua việc sử dụng nước hoặc thức ăn bị nhiễm. Một số thói quen tình dục cũng có thể lây lân HAV. Nhiễm trùng thường là những trường hợp nhẹ, hầu hết bình phục hoàn toàn và duy trì miễn dịch khỏi những nhiễm trùng HAV khác. Tuy nhiên, nhiễm HAV có thể cũng bị nặng và đe doạ mạng sống. Hầu hết mọi người trên nhiều vùng của thế giới có điều kiện vệ sinh kém  cũng bị nhiễm virus này. Có vaccine an toàn và hiệu quả để phòng ngừa HAV.

Virus viêm gan B( HBV)  lây qua tiếp xúc với máu, tinh dịch, và những dịch cơ thể bị nhiễm. HBV cũng có thể lây từ mẹ sang con lúc sanh, hoặc từ các thành viên trong gia đình cho em bé trong lúc nhỏ. Lây truyền cũng có thể xuất hiện qua việc truyền  máu và các chế phẩm của máu bị nhiễm viêm gan B, và qua việc sử dụng ma tuý. Các nhân viên y tế mà bị tai nạn vật sắc nhọn trong lúc chăm sóc cho bệnh nhân nhiễm HBV cũng có nguy cơ bị nhiễm. Có vaccine an toàn và hiệu quả để phòng ngừa HBV.

Virus viêm gan C (HCV) chủ yếu lây qua tiếp xúc với máu bị nhiễm. Việc này có thể xảy ra do  truyền máu và các chế phẩm của máu bị nhiễm viêm gan C, tiêm chích bị nhiễm trong lúc thực hiện các thủ thuật y khoa, và qua việc sử dụng ma túy . Lây truyền qua đường tình dục cũng có thể, nhưng ít gặp. Hiện chưa có vaccine phòng ngừa HCV.

Virus viêm gan D( HDV): chỉ xảy ra ở những người đã bị nhiễm HBV. Nhiễm kép HDV và HBV có thể đưa đến một bệnh ngiêm trọng hơn và kết quả tệ hơn. Vaccine viêm gan B an toàn và hiệu quả cung cấp việc bảo vệ khỏi nhiễm HDV.

Viêm gan siêu vi E (HEV): giống như HAV, lây truyền qua việc sử dụng nước và thực phẩm bị nhiễm. HEV là nguyên nhân thường gặp của dịch viêm gan  ở những nước đang phát triển trên thế giới. Vaccine an toàn và hiệu quả để phòng ngừa nhiễm HEV đã có nhưng không được phổ biến.

Tôi bị viêm gan siêu vi B như thế nào ? Làm thế nào để tôi tự bảo vệ cho mình?

Viêm gan B do virus viêm gan B (HBV). Virus này gây cản trở  các chức năng của gan và làm kích hoạt hệ miễn dịch, làm sản sinh ra một phản ứng để đánh lại virus, và kết quả là gan bị viêm. Một số nhỏ người bị nhiễm không thể đánh được con virus và trở nên nhiễm mạn tính- những người này có nguy cơ cao bị tử vong do xơ gan và ung thư gan.

Virus viêm gan B lây qua tiếp xúc với máu hoặc dịch tiết của người bị nhiễm, cùng cách với lây nhiễm HIV( virus suy giảm miễn dịch ở người). Tuy nhiên, HBV thì lây nhiễm 50- 100 lần hơn HIV.

Những đường chính bị nhiễm HBV là:

• Mẹ lây cho con lúc sanh.
• Trẻ em lây cho trẻ em.
• Tiêm và truyền máu không an toàn.
• Quan hệ tình dục.

Trên thế giới, nhiều lây nhiễm xảy ra từ mẹ sang cho con, từ trẻ này qua trẻ khác ( đặc biệt là ở nơi nuôi giữ trẻ), và từ việc sử dụng lại kim và ống tiêm không được vô khuẩn. Ở nhiều nước đang phát triển, hầu hết tất cả trẻ em bị nhiễm virus này.

Bạn có thể tự bảo vệ mình khỏi  viêm gan  B bằng cách tiêm ngừa vaccine. Vaccine viêm gan B có một ghi nhận nổi bật là an toàn và hiệu quả, và từ năm 1982, hơn một tỉ liều đã được dùng trên toàn thế giới. Vaccine hiệu quả 95% trong việc phòng ngừa nhiễm trùng mạn tính. Sự bảo vệ kéo dài ít nhất 20 năm, được WHO khuyến cáo  không cần tiêm nhắc lại.