Bé gái NTL mới chỉ 15 tháng tuổi nhà ở Bến Tre, được ba mẹ đưa vào bệnh viện Nhi đồng 2 cấp cứu với một khối căng phồng và rất đau ở vùng bẹn. Bé rất khó chịu, quấy khóc nhiều kèm theo nôn ói từ sáng cùng ngày.

Qua khai thác bệnh sử và thăm khám lâm sàng các bác sĩ trực chẩn đoán bé bị thoát vị ống Nuck nghẹt (thoát vị bẹn nghẹt ở trẻ gái), bé có chỉ định phẫu thuật cấp cứu tối khẩn nhằm cứu tạng bị nghẹt. Tại Bệnh viện Nhi Đồng 2, bé đã được BS Phan Nguyễn Ngọc Tú cùng ê kíp tiến hành phẫu thuật nội soi. Khối thoát vị là buồng trứng được lấy ra ống bẹn và may mắn phục hồi, hồng hào không thương tổn hoại tử; sau đó ê kíp phẫu thuật tiến hành đóng lỗ bẹn sâu nhằm ngăn ngừa tái phát dưới nội soi.

Sau phẫu thuật, bé phục hồi nhanh, ăn uống bình thường, vết mổ khô sạch và xuất viện ngay ngày hôm sau. Trước đó, ba mẹ bé cho biết từ khi sau sinh, mỗi khi bé quấy khóc thường xuất hiện khối phồng ở vùng bẹn nhưng nghĩ là bình thường nên không đi khám bệnh.

Một trường hợp khác ở bé gái lớn tuổi hơn, LTN, 11 tuổi, nhà ở TP HCM, sưng đau vùng bẹn đột ngột. Qua khai thác bệnh sử hoàn toàn không có biểu hiện gì lạ trước đây, nay đột nhiên xuất hiện khối to đau vùng bẹn. Bé được khám và chẩn đoán thoát vị bẹn nghẹt và được e kíp Bs phẫu thuật bệnh viện Nhi đồng 2 điều trị. Khối thoát vị lần này là ruột và mạc nối lớn.

Khối thoát vị sưng phồng ở vùng bẹn

Theo TS.BS Phạm Ngọc Thạch, Phó giám đốc Bệnh viện Nhi Đồng 2, thoát vị bẹn ở trẻ gái là dị tật bẩm sinh, chẩn đoán và điều trị không quá phức tạp ở trẻ em, tuy nhiên nếu không lưu ý chẩn đoán và xử trí sớm có thể gây những biến chứng nguy hiểm khi xảy ra  thoát vị bẹn nghẹt như hoại tử khối tạng nghẹt bao gồm buồng trứng, ruột hay mạc nối, do đó cần được phụ huynh quan tâm lưu ý.

Thoát vị bẹn ở nữ tuy không gặp nhiều như bé trai tuy nhiên biến chứng nghẹt đối với buồng trứng rất nguy hiểm, tổn thương có thể gây nên vấn đề sinh sản sau này. Dị tật bẩm sinh này do ống phúc tinh mạc không bịt kín khi trẻ chào đời, biểu hiện bằng một khối phồng tại vùng bẹn gần âm hộ của bé gái. Nếu không phẫu thuật kịp thời có thể dẫn đến hoại tử tạng thoát vị. Hiện phẫu thuật là phương pháp duy nhất để điều trị.

Lưu ý đối với thoát vị bẹn ở bé gái, người nhà khi phát hiện khối thoát vị sưng phồng vùng bẹn, tuyệt đối không nên cố gắng sờ nắn và đẩy lên, vì có thể gây tổn thương buồng trứng, điểm này khác biệt so với thoát vị bẹn ở bé trai.

Với xu thế phẫu thuật ít xâm lấn, phẫu thuật thoát vị bẹn bằng nội soi ngày càng phát triển và được bệnh viện Nhi đồng 2 triển khai, trong đó phẫu thuật nội soi bằng kim Endo của Giáo sư Nhật Bản Endo Masao có những ưu thế hơn so với phương pháp phẫu thuật kinh điển là mổ mở, phương pháp này còn giúp cho quá trình phẫu thuật không bỏ sót thoát vị bẹn bên đối diện nhờ quan sát dễ dàng với camera nội soi trong ổ bụng. Khi phát hiện có thoát vị bẹn bên đối diện sẽ tiến hành phẫu thuật ngay trong cùng một lần mổ.

Trong khi với phẫu thuật mổ mở chủ yếu dựa vào siêu âm, một số trường hợp trẻ không có triệu chứng khi đến khám và siêu âm không phát hiện ra thì phẫu thuật mổ mở bỏ sót tổn thương bên đối diện là điều rất dễ xảy ra. Phẫu thuật nội soi mang đến nhiều lợi ích như ít sang chấn, phục hồi nhanh và đặc biệt ở các bé gái tính thẩm mỹ cao. Kỹ thuật nội soi điều trị bệnh lý tồn tại ống phúc tinh mạc bằng kim Endo đã mở ra cơ hội cho các bệnh nhi, đồng thời đánh dấu những bước tiến mới trong phát triển phẫu thuật nội soi tại Bệnh viện Nhi Đồng 2.

Các bé gái sưng phồng vùng bẹn, âm hộ đột ngột và kèm theo đau, coi chừng thoát vị buồng trứng nghẹt, cần được thăm khám ngay để được điều trị kịp thời, trách các biến chứng xảy ra. Người nhà không nên tự nắn hay đẩy khối thoát vị lên vì nguy cơ làm tổn thương buồng trứng.

TS.BS Phạm Ngọc Thạch - Phó Giám Đốc BV Nhi Đồng 2